Door Niels Huismans
Jonge professionals willen flexibiliteit en vrijheid, dat horen we keer op keer. Een groot deel van generatie Y en Z heeft liever een gave functie zonder, dan een minder leuke functie mét een vast contract.
Deze twee generaties verkiezen leren en ontwikkelen boven aantrekkelijke arbeidsvoorwaarden en zekerheid lijkt voor hen minder belangrijk te zijn. Daartegenover staan generatie X en de Babyboomers die wél aantrekkelijke arbeidsvoorwaarden en vastigheid willen. Ze hebben immers kinderen om voor te zorgen, een hypotheek af te lossen en een auto.
Tijd voor nuance
Tegelijkertijd is dit een valkuil. Door alle berichtgeving rondom generaties, generaliseren leidinggeven verder en verder. Hierdoor wordt verwacht dat álle jonge mensen flexibel zijn en alle oudere generaties behoudend en stijf. Ik vind het tijd voor wat nuance.
Generaties Y en Z
Generatie Y en Z zijn erg in trek op de arbeidsmarkt. Organisaties zijn op zoek naar werknemers die de snelle technologische ontwikkelingen kunnen bijbenen. Daarnaast bestaat in 2025 al 75 procent van de arbeidsmarkt uit deze generaties. Bovendien vormen deze generaties ‘de klant van de toekomst’. De vragen hoe je deze generaties zo goed mogelijk inzet binnen je organisatie en hoe je hen voor je wint, zijn dan ook veelgehoord. Maar wordt ‘de gevestigde orde’ dan helemaal vergeten?
Aan de hand van vier stellingen bespreek ik hieronder de stand van zaken op dit gebied.
Stelling 1: Jonge professionals hechten veel waarde aan vrijheid en zijn minder loyaal aan een organisatie
In het programma Werkverkenners op BNR deed presentator Rens de Jong de volgende constatering: “Millennials gaan meer voor de ervaring dan voor het geld. Ze zijn kritisch op anderen en zichzelf. Ga dus vooral een open discussie met ze aan.”
Een van de millennials in dezelfde uitzending zei het volgende: “Ik wil vrijheid, zelf kunnen bepalen hoe ik het doe. Ik zoek ook betekenis in het werk. Ja, misschien gaat het soms wat veel over ik, ik, ik. Maar ook ik zoek verbinding, dat wordt misschien niet altijd goed begrepen.” Loyaliteit verschuift van organisatie naar taak en persoon.
Werkhouding
De vraag is of dit zo ‘nieuw’ is als iedereen claimt. Heldere verwachtingen schetsen, vrijheid bieden en voortdurend met elkaar in gesprek gaan zijn zaken waar bijvoorbeeld zp’ers al lange tijd behoefte aan hebben. De werkhouding van de gemiddelde jonge professional komt wellicht overeen met die van bijvoorbeeld een 45-plus zp’er. Toch niet zo generatiegebonden dus.
Afnemen van loyaliteit
Het afnemen van loyaliteit is tweerichtingsverkeer. Naast dat professionals zich minder willen binden aan organisaties, neemt de behoefte vanuit bedrijven om mensen lang in vaste dienst te nemen ook af. Een realiteit waar zowel professionals als organisaties het mee moeten doen.
Stelling 2: Jonge professionals stellen werkzekerheid boven baanzekerheid
Recentelijk bleek uit onderzoek dat het merendeel van werkend Nederland, namelijk 55 procent, baanzekerheid verkiest boven werkzekerheid. Binnen generatie Y en Z verkiest echter 69 procent werkzekerheid boven baanzekerheid.
Werkzekerheid gaat over de continuïteit van de loopbaan, baanzekerheid draait om de continuïteit van het dienstverband. De jonge professional erkent en herkent dat baanzekerheid minder bestaat. Zij zijn nooit actief geweest op de arbeidsmarkt waar het gebruikelijk was om dertig jaar voor dezelfde werkgever te werken.
Stereotypering
De percentages sluiten goed aan op de stereotypering. De jonge generaties vinden het vanzelfsprekend belangrijk om werk te hebben, maar het maakt minder uit of dat voor één en dezelfde werkgever is. Het kunnen doen van verschillende opdrachten en projecten wordt gewaardeerd. Toch geeft van de jonge professionals nog bijna een derde, namelijk 31 procent, aan dat baanzekerheid hun voorkeur heeft. Een groep die we zeker niet moeten vergeten.
Flexibeler
Stelling 3: Jonge professionals zijn flexibeler
Dat de jonge generatie zich flexibeler opstelt, daar kunnen we niet omheen. Dat blijkt ook uit het feit dat 4 op de 10 jonge professionals bereid zijn flexibel te zijn in de contractvorm voor een mooie positie. Van totaal werkend Nederland is dit maar 15 procent, een stuk minder dus. Jonge professionals zijn gewend aan ‘flex’. Van negen tot vijf werken wordt steeds vaker in twijfel getrokken. Denk bijvoorbeeld ook aan het experiment in Zweden met de zesurige werkdag.
Alles loopt door elkaar
Bij jonge professionals loopt alles al veel meer door elkaar. Op het werk kijkt niemand vreemd op als zij hun WhatsApp open hebben staan op hun laptop, of als ze tussendoor even hun social media checken. Daar staat tegenover dat jonge professionals ’s avonds zonder enig probleem hun werkmail bijwerken of toch nog even een artikel uitwerken. Deze groep is flexibel, wil vrijheid en wil zelf zijn dag indelen.
Een belangrijke toevoeging is wel dat de gehele workforce flexibeler is geworden; dit geldt ook voor andere generaties dan de jonge professional.
Contractvorm
Stelling 4: Jonge professionals vinden contractvorm niet belangrijk
Vallen jonge professionals dan echt massaal voor een aantrekkelijke positie, waarbij de contractvorm hen niet bevalt? Of in ieder geval van ondergeschikt belang is?
Uit onderzoek onder millennials (generatie Y), door YoungCapital in samenwerking met de Universiteit Utrecht, blijkt dat zij over het algemeen tevreden zijn met het aantal uren dat zij werken en hun type contract. Of het nu gaat om een kortlopend uitzendcontract, een halfjaarcontract, een jaarcontract of een contract voor onbepaalde tijd, steeds geeft het grootste deel van de betreffende groep aan tevreden te zijn met zijn situatie.
Vaste aanstelling
MeJudice liet recentelijk aan de hand van cijfers van het CBS echter iets anders zien. Namelijk dat van de groep 25-35 jarigen ruim negen op de tien professionals (92%) een vast contract wensen. Binnen deze groep heeft maar 72 procent ook daadwerkelijk een vaste aanstelling. Een fors verschil.
Inhoud van de functie
Er is inderdaad een grote groep die puur kijkt naar de inhoud van de functie. En zowel een vast als een flexibel contract staan niet voor iedere jonge professional boven aan de wensenlijst. Maar vergis je niet, de contractvorm wordt wel degelijk belangrijk gevonden door generatie Y en Z. Maar liefst 59 procent geeft zelfs aan dit als cruciaal onderdeel te beschouwen in de beslissing om zich te verbinden aan een organisatie.
Werk en arbeidsmarkt
Generaties Y en Z: Flex of Zekerheid?
Generatie Y en Z kijken anders naar werk en naar de arbeidsmarkt dan generatie X en de Babyboomers. Er is op de arbeidsmarkt wel degelijk een verschuiving gaande naar flex.
Maar generaties worden wel te vaak over één kam geschoren. Het gaat er niet zozeer om uit welke generatie je als organisatie jouw werknemers aantrekt, het gaat meer om hun visie op werk. Past flexibiliteit binnen jouw organisatie? Creëer dan ruimte om flexibel te zijn. Stimuleer medewerkers om zelf ideeën in te brengen en zelf hun werktijden en -locatie te bepalen. Zorg voor een laagdrempelige organisatie, waardoor mensen makkelijk mee denken en groeien met het bedrijf.
Investeren in mensen
Past juist zekerheid bij jouw organisatie? Zorg dan dat je de medewerkers die daar behoefte aan hebben hier ook in voorziet. Verplaats je in hun positie en ga mee met wat zij belangrijk vinden. Waarom zou je een contract drie keer met een jaar verlengen, terwijl je na de eerste keer al overtuigd bent van de capaciteit van een werknemer? Investeren in mensen, bijvoorbeeld met een vast contract, een leaseauto, opleidingen of trainingen zorgt dat je jouw personeel bindt en boeit.
Betrokken en gelukkige werknemers
Waar het uiteindelijk om draait is dat je betrokken, energieke en gelukkige werknemers in huis hebt die aansluiten bij de waarden van jouw organisatie. De arbeidsmarkt wordt steeds flexibeler, de jonge professional staat zowel privé als voor werk altijd aan en de gemiddelde ervaren professional is gewend aan de van negen tot vijf mentaliteit. Maar ondanks dat, staat flex lang niet altijd gelijk aan jong en is vastigheid echt niet alleen een wens van ervaren professionals.
Mix van alle generaties
De ideale situatie voor iedere organisatie is een mix van alle generaties. Wel kan dit afhankelijk zijn per rol. Vraag jezelf dus het volgende af: is de ideale werknemer voor die rol binnen jouw organisatie een flexibele Babyboomer, een generatie Y’er vol ideeën of een medewerker uit generatie Z, met de Z van zekerheid?
Originele bericht staat op www.PWnet.nl.